Асноўныя фарматы файлаў Windows. Для чаго патрэбныя, а таксама чым іх адкрываць і ствараць?

1. ўвядзенне Інфармацыя ў дадзеным артыкуле прызначана хутчэй для пачаткоўцаў карыстальнікаў кампутара...
2. Тэкставы дакумент (.TXT)
3. Дакумент Microsoft Office Word (.DOC, .DOCX)
4. Ліст Microsoft Excel (.XLS, .XLSX)
5. Прэзентацыя Microsoft PowerPoint (.PPT, .PPTX)
6. HTML-дакумент (.HTML, .HTM)
7. Файлы малюнкаў (.JPG / .JPEG, .PNG, .BMP, .GIF)
8. Відэа файлы (.MP4, .AVI, .MOV, .3GP, .WMV, .MKV)
9. Гукавыя (музычныя) файлы (.MP3, .AAC., WMA, WAV)
10. Файлы-архівы (.ZIP, .RAR, .7Z, .TAR)
11. Дакумент Adobe Acrobat (.PDF)
12. заключэнне

ўвядзенне

Інфармацыя ў дадзеным артыкуле прызначана хутчэй для пачаткоўцаў карыстальнікаў кампутара з усталяванай аперацыйнай сістэмай Windows, якія яшчэ дрэнна арыентуюцца ў самой сістэме, не зусім разумеюць тыпы файлаў якімі праграмамі можна адкрываць і іншыя моманты. Зараз я якраз закрану тэму пра тыпы файлаў Windows, якія асноўныя з іх будуць сустракацца часцей за ўсё і пры дапамозе якіх праграм у Windows такія файлы можна адкрываць і пры дапамозе якіх ствараць.

Розных фарматаў файлаў маецца проста велізарная колькасць і для многіх з іх патрэбна асобная праграма, каб яе адкрыць. І добра, калі такая праграма ўжо ўстаноўлена на кампутары. Тады неспрактыкаванаму карыстачу застаецца толькі выканаць двайны пстрычка левай кнопкай мышы па файле і ён адкрыецца ў патрэбнай праграме. Але вось калі трапляецца нейкі файл і праграмы для яго адкрыцця няма, альбо ўсталяваная не тая праграма (або самая лепшая), то ў гэтым выпадку файл не адкрыецца зусім, альбо адкрыецца, як той казаў, «крыва». Таму для пачаткоўцаў я хацеў бы патлумачыць, якія асноўныя фарматы файлаў будуць сустракацца і пры дапамозе чаго іх можна адкрываць.

Пачну з таго, што кожны фармат файла мае сваё ўнікальнае пашырэнне. Менавіта яно дазваляе зразумець, што гэта за файл і чым яго можна адкрыць. Пашырэнне - гэта 3-4 знака, якія адлюстроўваюцца ў канцы файла. прыклад:

На малюнку вышэй я адзначыў пашырэння 3-х файлаў: bat, txt, pdf. Але можа быць так, што ў Windows у канцы назвы файла пашырэння відаць не будзе. Такія налады ў Windows зададзены першапачаткова. У гэтым выпадку даведацца пашырэнне файла можна, пстрыкнуўшы па ім правай кнопкай мышы і выбраўшы «Уласцівасці»:

У якое адкрылася акне будзе радок «Тып файла» і насупраць яе будзе паказаны тып з пашырэннем:

Выклікаць большае неразуменне ў нявопытных карыстальнікаў можа таксама тое, што адзін і той жа файл часцяком можна адкрыць некалькімі праграмамі.

Асноўныя тыпы файлаў

Пераходзім да разгляду асноўных тыпаў файлаў.

Тэкставы дакумент (.TXT)

Гэта звычайны файл, які змяшчае ў сабе толькі тэкставую інфармацыю. Г.зн. карцінкі ў яго дадаць нельга. Гэты файл падыходзіць, каб проста хуценька накідаць нейкі тэкст, нататку, да прыкладу і, калі неабходна, вывесці яго на друк.

Стварыць і адкрыць гэты файл можна любым тэкставым рэдактарам. Стандартна ў Windows гэты файл адкрываецца пры дапамозе праграмы «Блокнот» і гэта лепшы варыянт. Пры жаданні яго можна адкрыць праз які-небудзь іншы, больш магутны тэкставы рэдактар, напрыклад, Microsoft Word, OpenOffice Writer і інш.

Дакумент Microsoft Office Word (.DOC, .DOCX)

Гэта файл, які звычайна ствараецца ў праграме Microsoft Word, якая з'яўляецца магутным тэкставым рэдактарам. Дадзены файл можа ўтрымліваць тэкст, аформлены як заўгодна, любой складанасці, а таксама графічныя элементы, такія як малюнкі, фігуры і інш. Файл такога фармату патрэбен у тым выпадку, калі вам трэба афармляць тэкст, напрыклад, друкаваць або афармляць нейкую дакументацыю па працы, пісаць артыкулы.

Адкрыць файлы гэтага тыпу можна як праз той жа Word, так і праз іншыя прасунутыя тэкставыя рэдактары, напрыклад, бясплатны аналаг Ворда OpenOffice Word.

Ліст Microsoft Excel (.XLS, .XLSX)

Гэта файл, які ствараецца звычайна ў праграме Microsoft Excel і прызначаны для афармлення і працы з табліцамі. Такім чынам працаваць у такім файле вам спатрэбіцца толькі тады, калі трэба афармляць нейкія складаныя табліцы.

Адкрыць файл такога фармату можна праз таблічны рэдактар ​​Microsoft Excel або аналагічныя праграмы, напрыклад, праз бясплатны аналаг OpenOffice Calc.

Прэзентацыя Microsoft PowerPoint (.PPT, .PPTX)

У гэтым файле змяшчаюцца прэзентацыі, які звычайна распрацоўваюцца пры дапамозе праграмы Microsoft PowerPoint. Прэзентацыя - гэта набор слайдаў, з тэкстам, малюнкамі, якія могуць мяняцца з рознымі эфектамі, праз вызначаныя прамежкі часу і суправаджацца музычным суправаджэннем. Ствараць прэзентацыі можа спатрэбіцца ў розных выпадках, напрыклад, для нагляднай дэманстрацыі якой-небудзь інфармацыі.

Каб адкрыць прэзентацыю для прагляду ў Windows першапачаткова няма ні адной праграмы, таму яе трэба ўсталёўваць. Для прагляду можна выкарыстоўваць праграму Microsoft PowerPoint, так і яе аналагі, напрыклад, бясплатную OpenOffice Impress. Каб ствараць прэзентацыі можна выкарыстоўваць тыя ж праграмы.

HTML-дакумент (.HTML, .HTM)

Гэта файл, які змяшчае ў сабе вэб старонку. Да прыкладу, калі захаваць любую старонку якога-небудзь сайта, то яна будзе па змаўчанні ў фармаце .HTML. У такіх файлах часта афармляюць розныя кнігі, інструкцыі, курсы, таму што іх потым даволі зручна праглядаць.

Для прагляду такіх файлаў выкарыстоўваецца любы браўзэр і ў Windows стандартна абавязкова будзе ўсталяваны хоць бы адзін, напрыклад, Internet Explorer або Microsoft Edge. Для таго каб ствараць файлы HTML лепш за ўсё выкарыстоўваць спецыяльныя HTML-рэдактары, але можна абыйсціся і стандартным блокнтом Windows.

Файлы малюнкаў (.JPG / .JPEG, .PNG, .BMP, .GIF)

Гэта файлы, якія ўяўляюць сабой фатаграфіі або якія-небудзь карцінкі. Вышэй я пералічыў толькі асноўныя пашырэння, якія могуць мець файлы малюнкаў, але ёсць яшчэ мноства іншых, якія сустракаюцца радзей. Для стварэння малюнкаў (рисинуков) выкарыстоўваюцца спецыяльныя графічныя рэдактары, напрыклад, праграма Paint (з'яўляецца найпростым графічным рэдактарам і ўбудаваная ў Windows першапачаткова), Adobe Photoshop, GIMP і інш. Апошнія 2 пералічаных з'яўляюцца магутнымі графічнымі рэдактарамі, праз якія можна прафесійна апрацаваць фатаграфіі, што -або намаляваць, падкарэктаваць і захаваць у выглядзе файла выявы.

Адкрываць файлы малюнкаў можна вельмі многімі праграмамі. Галоўнае тут разумець, што можна адкрыць такія файлы для простага прагляду і на такі выпадак у Windows стандартна ўжо маецца як мінімум адна праграма, напрыклад «Прагляд фатаграфій Windows» або «Фотаздымкі». А можна адкрываць такія файлы і для рэдагавання і для гэтага ўжо выкарыстоўваюцца зусім іншыя праграмы, як, напрыклад, тыя, што я згадаў вышэй (Photoshop і GIMP).

Відэа файлы (.MP4, .AVI, .MOV, .3GP, .WMV, .MKV)

Гэта файлы, якія змяшчаюць у сабе якое-небудзь відэа, напрыклад, кароткі відэаролік, зняты на камеру ці фільм. Вышэй пералічаныя толькі асноўныя відэафарматы файлаў, але іх значна больш і для пачаткоўца не так важна ведаць, чым яны ўсё адно ад аднаго адрозніваюцца, таму што адны і теже файлы Адпаведна, каб стварыць такі файл, трэба запісаць якое-небудзь відэа на камеру і перанесці ў кампутар. Альбо ж спампаваць нейкі ролік з інтэрнэту і хутчэй за ўсё ён будзе ў адным з гэтых фарматаў.

Для таго каб адкрыць відэафайл, у Windows ўжо прадусталяваная першапачаткова хоць бы адна праграма, напрыклад «Прайгравальнік Windows Media». Пры дапамозе яе можна адкрыць файл і глядзець відэа. Таксама відэа файлы можна адкрываць і для рэдагавання і для гэтага ўжо выкарыстоўваюцца зусім іншыя праграмы, пры дапамозе якіх вы можаце парэзаць відэа на патрэбныя кавалачкі, дадаць розныя эфекты пераходаў, выноски і іншае. Прыклады такіх праграм-рэдактараў відэа: Sony Vegas, Camtasia Studio, Pinnacle Studio. Самыя лепшыя і зручныя праграмы для рэдагавання відэа з'яўляюцца платнымі.

Гукавыя (музычныя) файлы (.MP3, .AAC., WMA, WAV)

Гэта тыя файлы, якія ўтрымліваюць у сабе музыку ці якой-небудзь іншай гук. Вышэй пералічаныя асноўныя фарматы гукавых файлаў, якія сустракаюцца часцей за ўсё, а так іх на шмат больш. Каб атрымаць такі файл, трэба запісаць свой голас праз якую-небудзь праграму для запісу гуку або, да прыкладу, стварыць музыку, праз якую-небудзь іншую спец.программу.

Адкрываюцца гукавыя файлы ў Windows першапачаткова адной з стандартных праграм Windows, напрыклад «Windows Media Player», «Музыка Groove». Музычныя файлы таксама можна рэдагаваць і для гэтага выкарыстоўваюцца асобныя аўдыё / відэа рэдактары, напрыклад, «Audacity».

Файлы-архівы (.ZIP, .RAR, .7Z, .TAR)

Архіў - гэта файл, які змяшчае ў сабе іншыя файлы (у тым ліку і іншыя архівы) і тэчкі ў сціснутым выглядзе. Як прыклад, ёсць скрынка і ў яе складваюцца якія-небудзь рэчы. Вось скрынка у гэтым прыкладзе выступае ў ролі архіва. Файлы змяшчаюцца ў архіў для таго, каб можна было, да прыкладу, па інтэрнэце перадаваць не адразу мноства файлаў і тэчак, а толькі адзін архіў, распакаваўшы які з'явяцца ўсе запакаваныя ў яго файлы і тэчкі. Вельмі часта ў архівах спампоўваюцца розныя праграмы з інтэрнэту і многае іншае.

Стандартна ў Windows ёсць праграма для адкрыцця толькі аднаго тыпу архіва - .ZIP і іншыя (напрыклад, .RAR, .7Z) без ўстаноўкі спецыяльнай праграмы-архіватара адкрыць будзе немагчыма. Для адкрыцця ўсіх астатніх тыпаў архіваў трэба ўсталёўваць праграму-архіватар. Іх шмат разнавіднасцяў, але самымі папулярнымі з'яўляюцца 7Zip і WinRAR. Абодва гэтых архіватара змогуць працаваць з любымі тыпамі архіваў.

Архіў трэба адкрываць для прагляду тых файлаў і тэчак, які ён утрымлівае, а таксама для таго, каб яго распакаваць.

Больш падрабязна аб архіватары вы зможаце даведацца з артыкула:

Для чаго патрэбен архіватар і як ім карыстацца?

Дакумент Adobe Acrobat (.PDF)

Гэта файл, які ўяўляе сабой якую-небудзь кнігу, інструкцыю, апісанне чаго-небудзь, у зручным для прагляду і чытання выглядзе. Наогул .PDF - кніжны фармат. Стварыць такога тыпу дакумент можна толькі пры дапамозе адмысловых праграм, напрыклад PDF24 Creator або падобных. Гэты файл таксама дазваляе абараніць інфармацыю, т. Е. Забараніць капіяванне з дакумента, друк і іншыя функцыі.

У апошніх версіях Windows (Windows 8 і 10) стандартна ў наборы праграм ужо маецца тая, якая дазваляе адкрываць файлы PDF, аднак яна не вельмі зручная. У больш старых версіях Windows такой праграмы няма ў наборы наогул і яе даводзіцца спампоўваць з інтэрнэту і ўсталёўваць, каб можна было адкрываць PDF файлы. Лепшая праграма для прагляду такіх файлаў - Adobe Acrobat Reader.

заключэнне

У прынцыпе - гэта самыя асноўныя тыпы файлаў, якія пастаянна сустракаюцца пры працы ў Windows. Артыкул буду папаўняць па меры магчымасцяў, дадаваць для пачаткоўцаў інфармацыю па іншых тыпаў файлаў - што яны з сябе ўяўляюць і чым іх можна адкрываць і пры дапамозе чаго ствараць.

Добрага вам дня і выдатнага настрою! :)